4. UCLG Kültür Zirvesi Yankıları I “4. UCLG Kültür Zirvesi Özeti”

4. UCLG Kültür Zirvesi Özeti

(9-11 Eylül 2021, İzmir)

Deniz Diniz Ozan (MA)

4. UCLG (Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Teşkilatı) Kültür Zirvesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde, 65 ülkeden 864 konuşmacının katılımıyla 9-11 Eylül 2021 tarihlerinde İzmir'de gerçekleşti.

Kurumsal bir karşılama, Covid-19'un kültürel etkileri üzerine bir söyleşi, İzmir ve UCLG aktörlerinin mesajları ve zirvenin ana konularını içeren, Zirve'nin çevrimiçi lansmanı 10 Haziran 2021 tarihinde yapıldı.

UCLG Kültür Komitesi, 2015 yılından bu yana iki yılda bir gerçekleştirilen Küresel Kültür Zirvesini düzenlemekte ve Uluslararası Kültür Politikaları Ödülü vermektedir. Daha önceki zirveler ise Bilbao (2015), Jeju (2017) ve Buenos Aires'te (2019) gerçekleştirilmiştir.

4. UCLG Kültür Zirvesi ‘Kültür: Geleceğimizi Kurarken’ başlığı altında düzenlendi. Zirve programı kapsamında genel oturumlar, paralel oturumlar ve proje sunumları gerçekleştirildi ve üç gün boyunca dünyanın dört bir yanından yerel yönetim heyetleri, ulusal hükümet temsilcileri, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri bir araya geldi.

Zirvenin hedefleri, “kültürün yerel düzeyde sürdürülebilir kalkınmada oynadığı role ilişkin mesajları, somut uygulama, program ve proje örnekleriyle pekiştirmek” ve “kültür, kentler ve sürdürülebilir kalkınma üzerine uluslararası tartışmalara görünürlük sağlamak” olarak belirlenmiştir.

Zirve boyunca altı genel oturum yapıldı. Moderatörlüğünü UCLG Genel Sekreteri Emilia Saiz'in yaptığı ‘Covid-19 Sonrası Kültür, Bakım, Çevre ve Sağlık’ başlıklı açılış oturumunda, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “döngüsel kültürün dört ana bileşeninin doğayla, geçmişle, birbirimizle ve değişimle uyum” olduğunu vurguladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Mukim Temsilcisi Louisa Vinton; G-20 Temsilcisi, İtalya Kültür Bakanlığı Dış İlişkiler Direktörü Rosanna Binacchi; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu; Konya Büyükşehir Belediye Başkanı ve UCLG Eş-Başkanı Uğur İbrahim Altay; İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da zirvenin açılış oturumuna katıldı. Her katılımcı, kültürün sürdürülebilir kalkınmanın temel boyutlarından biri olduğunu belirtti.

Oturumun sonunda, Bilim, Teknoloji ve Doğal Kaynaklar Politikaları Araştırma Vakfı (RFSTN) Direktörü, ekofeminist aktivist Vandana Shiva ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Sanat ve Kültür Yönetimi Bölümü Başkanı ve Kültür Politikaları ve Yönetimi Araştırma Merkezi Başkanı, Doç. Dr. Serhan Ada tarafından iki açılış konuşması yapıldı. Shiva, “şehirlerin tüketim sistemlerini sürdürülebilirliğe taşıyarak üretim sistemlerindeki değişimin itici gücü olabileceğine” dikkat çekti. Ada, “daha küçük ölçekli şehirler tarafından ne tür eylemler yapılabileceğine odaklanmanın” önemine vurgu yaptı ve “kültürel etkinlikler söz konusu olduğunda sosyal ve ekonomik etkiden daha önemli olan iki kriteri daha göz önüne almalıyız bunlar ekoloji ve toplum sağlığıdır” ile devam etti. Ayrıca Antroposen'in özellikleriyle başa çıkmak için yeni bir dile ve yeni kavramlara ihtiyaç olduğuna dikkat çekti.

Zirvenin ilk gününde 'Yerel Yönetimler ve Kültürel Miras', 'UCLG Bölge Birimlerinin Kültürel Gücü', 'Yaratıcı Ekonomide Kültürel Çeşitlilik' ve 'Covid-19 ve Kültür Politikaları: Etkileri + İnovasyon' oturumları da yer aldı. Özellikle 'Yaratıcı Ekonomide Kültürel Çeşitlilik' oturumu, Sürdürülebilir Kalkınma için Yaratıcı Ekonomi Yılı (2021) nedeniyle büyük önem taşıyordu ve kentsel altyapı, kaynaklar, miras ve ticaretin yaratıcı ekonominin gündeminden ayrı düşünülemeyecek unsurlardan bazıları olduğunu vurgulayan Büyük Paris İttifakı Düşünce Kuruluşu Başkanı Nicolas Buchoud'un açılış konuşmasını içeriyordu.

Zirvenin ikinci günü, kentler, kültür ve kültürel diplomasiyi oturumun ana konuları olarak ele alan ‘Kültürel Diplomasi: Uluslararası Kültürel İşbirliğinde Kentlerin ve Yerel Yönetimlerin Rolü’ başlıklı genel oturumuyla başladı. UCLG-ASPAC Genel Sekreteri Bernadia Tjandradewi'nin moderatörlüğünde ve Pakistan Shirkat Gah Kadın Kaynakları Merkezi Direktörü, Birleşmiş Milletler Kültürel Haklar Eski Raportörü ve UCLG ‘Kültür ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği' Raporu Yazarı Farida Shaheed’in açılış konuşmasını yaptığı başka bir genel oturumla devam etti. Açılış konuşmasında, yerel yönetimlere ve liderlere toplumsal cinsiyet eşitliği ve kültür alanında bazı önerilerde bulunan Shaheed, “yerel yönetimlerin şehir anlatılarını, dinamiklerini ve kurumlarını daha duyarlı, kapsayıcı ve demokratik hale getirme sorumluluğu olduğunu” vurguladı. Kültür, yeniliklerin geliştirilmesinde ve eşitsizliklerin azaltılmasında önemli bir role sahiptir.

‘Kültürel Haklar ve Topluluklar: 2020 Roma Şartı’ başlıklı üçüncü genel oturumunun başkanlığını, Roma Belediye Başkanı Diplomatik Danışmanı Luca Trifone gerçekleştirdi. Bu oturumun konuşmacılarından biri İstanbul Bilgi Üniversitesi Sanat ve Kültür Yönetimi Bölümü'nden Prof. Dr. Asu Aksoy oldu. Aksoy, “mümkün olduğunca çok sesin katılımını sağlayabilmek için kamusal alanlara” ihtiyaç olduğunun altını çizdi.

Zirvenin ikinci gününde ayrıca 'Kültür ve Sürdürülebilir Turizm', ' Kültür2030 Kampanyası:2021-2030 Vizyonu’, 'Kamusal Alanlar, Kentsel Planlama ve Tasarım' ve 'Cittaslow Metropol' konulu çeşitli oturumlar da yer aldı.

4. UCLG Kültür Zirvesi'nin kapanış oturumu: ‘Kültür Hedefine Doğru’, UNESCO Kültür Sektörü Genel Müdür Yardımcısı Ernesto Ottone'nin video mesajıyla başladı. Ottone “salgın karşısında şehirlerin etkili önlemler ve girişimler tasarlayarak, dayanıklılık gösterdiklerini” belirtti. UCLG Genel Sekreteri Emilia Saiz, “İzmir Deklarasyonu toplumsal değişim aracımız olacak” dedi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, "zirvenin en önemli çıktısı olan İzmir Deklarasyonu'nun gezegenimizin geleceğini şekillendirmede büyük bir katkısı olacağını" bir kez daha vurguladı.

Oturumlara ek olarak, aralarda ve kapanış oturumunun sonunda İzmir'in kültürel yönlerini içeren müzik dinletileri ve dans gösterileri gerçekleştirildi. İzmir'in kültürel özelliklerinin programa dahil edilmesi, İzmir'i zirvenin uluslararası katılımcılarına tanıtma fırsatı sağladı.

Yerel kalkınmanın yanı sıra, sürdürülebilir kalkınma için kültürün rolü, vatandaşların aktif katılımının ve kapsayıcı politikaların önemi, yerel ve uluslararası düzeyde kültürel işbirliğinin geliştirilmesi, şehirlerin bir eylem başlatma potansiyeli, kültürel hakların korunması ve teşviki ve yeni model-kavram-soru geliştirilmesinin gerekliliği, 4. UCLG Kültür Zirvesi katılımcıları tarafından altı çizilen önemli konulardan bazılarıydı.

Kaynakça

UCLG Kültür Zirvesi. (2021). Uclg-Culturesummit2021.

https://www.uclg-culturesummit2021.org/tr/KulturZirvesi/19

Fotoğraflar: Deniz Diniz Ozan

Deniz Diniz Ozan, bağımsız araştırmacı. İzmir Ekonomi Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümü’nde lisans eğitimi aldı. University of the Arts London Central Saint Martins’de Etkinlik Tasarımı ve Deneyim Tasarımı eğitimlerine katıldı. Çeşitli tasarım ve kültür kurumlarında görev aldı ve kültürel etkinliklerin geliştirilmesinde tasarım odaklı düşünme metodunun kullanılması üzerine atölye çalışmaları gerçekleştirdi. 2021 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültür Yönetimi Yüksek Lisans Programı kapsamında “Yaratıcı Endüstrilerde Tasarım: Creative Industries Fund NL (Hollanda Yaratıcı Endüstriler Fonu) ve Türkiye Analizi” başlıklı tez çalışmasını tamamladı. Araştırma alanları arasında yaratıcı endüstriler, kültür politikaları ve yerel yönetimlerin tasarım stratejileri bulunmaktadır.